De gezonde huidflora, of beter gezegd huidmicrobiota, bestaat uit residente flora (micro-organismen/microben) ofwel de vaste bewoners èn transiënte ofwel tijdelijke flora en draagt bij aan een gezonde huid barrière functie door bescherming tegen het binnendringen van bacteriën en andere pathogene stoffen.
De gezonde huidmicrobiota kunnen namelijk zelf antimicrobiële peptiden (AMP’s) ofwel antibiotica aanmaken zodat schadelijke micro-organismen gedood worden. De huidmicrobiota hebben immers de taak om het juiste evenwicht te bewaren tussen de verschillende micro-organismen die op de huid leven. De huidmicrobiota remmen niet alleen de groei van schadelijke organismen af maar zorgen er tevens voor dat bepaalde residente huidflora niet teveel kunnen groeien in aantal, omdat deze anders juist ziekmakend voor de huid kunnen worden. De epidermale barrière en de AMP’s spelen ook een sleutelrol in het handhaven van de homeostase (het natuurlijk evenwicht) van de microben in de dermis.
Om zelf te ontsnappen aan de immuunreacties van de gastheer beschikken huidbacteriën over mechanismen zoals toll-like receptoren, productie van biofilm etc.
Micro-organismen hoeven in de huid niet levend te zijn om het immuunsysteem van de gastheer te kunnen beïnvloeden. De bacteriële componenten of bijproducten van dode bacteriën kunnen ook invloed uitoefenen op de cellen van de gastheer. Het is nog niet duidelijk hoe precies bacteriën door de epidermale barrière heen komen. Mogelijk dat fagocyterende cellen hier een rol in spelen.
De gezonde huidflora speelt ook een belangrijke rol in de verzuring van de huid pH en draagt tevens bij aan het splitsen van huidvetten uit het talg wat dan weer beschermt tegen de schadelijke bacteriën, schimmels, gisten, virussen en parasieten.
Huidmicrobiota in verschillende lagen van de huid: De bovenste huidlaag, de epidermis, heeft een eigen specifieke levende laag huidmicrobiota met eigen specifieke micro-organismen en de samenstelling van deze microbiota verschilt per huidgebied op het lichaam. De huidmicrobiota bevindt zich op het huidoppervlak tot diep in de epidermis en zelfs ook in daaronder gelegen dermis.
Onder de epidermis en het basaal membraam ligt de dermis en deze huidlaag is – in tegenstelling tot eerdere conclusies – niet steriel: ook daar zijn residente bacteriën aanwezig.
De residente microben op de huidoppervlakte, in de diepere lagen van de epidermis en zelfs de dermis beïnvloeden door communicatie het gedrag van cellen in de dermis en beïnvloeden daarmee het immuunsysteem en de fysieke karakteristieken van de epidermale barrière. Vele onder het Stratum corneum gelegen cellen zijn in staat om microben te herkennen en er op te reageren. In de diepe epidermis en dermis zijn diverse gespecialiseerde celtypes met elk eigen receptoren die actief kunnen reageren wanneer ze blootgesteld worden aan microben. Zo kan de complete huid barrière de binnendringing van pathogene ofwel schadelijke bacteriën voorkomen. Het bijzondere evenwicht van de huidmicrobiota op de huid kan alleen onder goede omstandigheden in stand gehouden worden en vanwege de impact van een verstoorde huidmicrobiota op de huid barrière is het belangrijk te weten welke factoren bedreigend kunnen zijn voor een gezonde huidmicrobiota. Denk hierbij aan factoren zoals huidverzorging, make-up, milieufactoren, leefstijl, voeding etc.
Graag zie ik je reactie op deze blog met jouw ervaringen tegemoet en eventuele feedback.
PS. Wil je mijn blog delen in jouw netwerk, zodat ook andere mensen met huidproblemen hiervan leren?? Je kan dit heel eenvoudig doen door op een van onderstaande knoppen te klikken. Veel dank hiervoor!
"Een gezonde huid van buiten en van binnenuit!"
Namaste,
Marcelline Goyen Huidtherapeut BHS & Darmtherapeut
Bronnen: 1. Lambers H, Piessens S, Bloem A, Pronk H, Finkel P. Natural skin surface pH is on average below 5, which is beneficial for its resident flora. International Journal of Cosmetic Science 28, 359-370 2006 2. Nakatsuji T, Chiang HI, Jiang SB, Nagarajan H, Zengler K, Gallo RL. The microbiome extends to subepidermal compartments of normal skin. 2013